Masallarda 3 Sayısının Gizemi
Masallar, sadece eğlenceli hikâyeler değildir; aynı zamanda kültürlerin bilinçaltına yerleşmiş sembollerle doludur. Bu sembollerden biri de “3 sayısıdır.” Birçok Türk ve dünya masalında olayların üç kez tekrarlanması, üç kardeşin olması veya kahramanın üç denemeden sonra başarıya ulaşması tesadüf değildir.
Peki, neden hep “üç”? Bu yazıda masallardaki 3 sayısının gizemini, kültürel anlamını ve hikâyelere kattığı derinliği keşfedeceğiz.
3 Sayısının Sembolik Anlamı
3 sayısı, tarih boyunca denge, bütünlük ve mükemmelliğin sembolü olarak kabul edilmiştir. Birçok uygarlıkta kutsal sayılan bu sayı; başlangıç, gelişme ve sonu temsil eder.
- Geçmiş, şimdi, gelecek
- Doğum, yaşam, ölüm
- Sabah, öğle, akşam
gibi doğadaki döngülerin de üçlü yapıda olması, masalların bu sayı etrafında şekillenmesine neden olmuştur.
Türk kültüründe de 3 sayısı uğurlu ve güçlü bir sayıdır. “Üç kere denemek,” “üç gün, üç gece sürmek,” “üç kardeş,” “üç dağ aşmak” gibi ifadeler hem halk inanışında hem de masallarda sıkça yer alır.
Bu tekrarlar, dinleyiciye ritim kazandırırken, hikâyenin ilerleyişini kolaylaştırır ve anlatının akılda kalıcılığını artırır.
Masallarda 3 Sayısının Kullanıldığı Durumlar
Masallarda 3 sayısı genellikle kahramanın sınavlarını, denemelerini veya seçimlerini temsil eder.
Kahraman çoğu zaman bir şeyi başarmak için üç kez dener:
- İlk iki denemede başarısız olur,
- Üçüncüde ise azmiyle zafere ulaşır.
Bu yapı, çocuklara önemli bir mesaj verir:
“Başarısızlıklar pes etmek için değil, denemeye devam etmek içindir.”
Masallardan Örnekler
- Keloğlan Masalları’nda kahraman genellikle üç görev alır ve üçüncüsünde başarıya ulaşır.
- Dede Korkut Hikâyelerinde bir yiğit üç sınavdan geçer ya da üç düşmanla mücadele eder.
- Avrupa masallarında da durum benzerdir: “Üç Küçük Domuz,” “Altın Saçlı Kız ve Üç Ayı,” “Üç Dilek Masalı” gibi hikâyelerde bu sayı tekrar eder.
Bu örnekler, 3 sayısının sadece Türk masallarına özgü değil, evrensel bir anlatı öğesi olduğunu gösterir.
3 Sayısının Masallarda Vermek İstediği Mesaj
Masallarda üçlü tekrarlar sadece bir anlatım biçimi değildir; aynı zamanda eğitici bir işlevi vardır.
Her tekrar, dinleyiciye “sabır”, “azim” ve “öğrenme” sürecini hatırlatır.
Örneğin, kahraman ilk iki denemesinde hata yapar ama her hatadan bir ders çıkarır. Üçüncüde ise bu bilgileri kullanarak hedefe ulaşır.
Bu yapı, çocuklara şu mesajı verir:
- Her başarısızlık bir öğretmendir.
- Hedefe ulaşmak için denemeye devam etmelisin.
- Her şeyin bir zamanı vardır; sabırla bekleyen sonunda kazanır.
Ayrıca 3 sayısı, dengeyi de simgeler. Masallarda genellikle üç kardeş olur; biri kötü, biri iyi, biri de arada bir karakterdir. Bu, hayatın iyilik-kötülük dengesini temsil eder.
Kültürel ve İnançsal Bağlamda 3 Sayısı
Türk halk inanışında 3 sayısı, kutsal bir simge olarak görülür. “Üçleme” geleneği, hem eski Türk inançlarında hem de İslâmî dönemde karşımıza çıkar.
Şaman inancında gökyüzü, yeryüzü ve yeraltı üç katmanlı bir evrendir.
İslâm kültüründe de “üç defa tekrarlama” geleneği vardır (örneğin dua, selam, temizlik).
Bu yüzden masallardaki üçlü tekrarlar sadece hikâye anlatımında değil, inanç ve kültürün doğal bir yansımasıdır.
Masallar, halkın dünyaya bakışını, kutsal saydığı değerleri ve inanç kalıplarını da gizli bir şekilde taşır.
Sonuç: Üç, Masalların Ritmini ve Öğretisini Taşıyor
Masallarda “3” sayısının gizemi, hem anlatım biçimi hem de felsefi anlamıyla derindir.
O, çocuklara sabrı, dengeyi ve öğrenmenin gücünü öğretir. Her “üçüncü deneme” aslında bir olgunlaşma sürecidir.
Bu yüzden masallarda üç gün, üç gece, üç kardeş veya üç deneme görmek sadece bir gelenek değil; insanın hayat yolculuğunun sembolüdür.
Kısacası, “üç” masalların kalbidir.