Türk kültürünün en sevilen kahramanı Keloğlan’ın yeni bir macerasına hoş geldiniz. Bu masal, çocuklarımıza fiziksel güçten daha önemlisinin akıl ve cesaret olduğunu gösteren harika bir örnektir. Masalın sonunda, çocuğunuzla “problem çözme” ve “zorbalıkla baş etme” konuları üzerine nasıl konuşabileceğinize dair pedagojik notlarımızı bulabilirsiniz.
Keloğlan ve Devler Köyü
Bir varmış, bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, anasıyla birlikte küçük bir kulübede yaşayan bir Keloğlan varmış. Keloğlan’ın saçı yokmuş ama aklı pek çokmuş.
Anasıyla fakir bir hayat sürerlermiş. Keloğlan hem çalışır hem de anasına bakarmış. Köyde herkes onun ne kadar zeki ve hazırcevap olduğunu bilirmiş.
Bir gün, köylerinin bereketi olan pınarın suyu birdenbire kesilmiş. Ağaçlar susuz kalmış, tarlalar kurumaya başlamış. Köy halkı toplanmış, kara kara düşünmeye başlamış.
Köyün en yaşlısı demiş ki: “Bu iş, dağın ardındaki Devler Köyü’nün işidir. Pınarımızın önünü kapatmışlardır.”
Ama devler o kadar iri ve korkunçmuş ki, kimse onların yanına gitmeye cesaret edemiyormuş.
İşte o an Keloğlan öne çıkmış. “Ben giderim!” demiş. “Anacığım, bana biraz azık hazırla, ben bu işi çözerim.” Anası endişelenmiş ama oğlunun aklına da güveniyormuş.
Keloğlan, kel başını kaşıya kaşıya yola koyulmuş. Az gitmiş, uz gitmiş, dere tepe düz gitmiş. Sonunda devlerin yaşadığı köye varmış.
Devler, karşılarında bu küçük, sapsarı çocuğu görünce kahkahalarla gülmüşler. En iri dev homurdanmış: “Hey bücür! Buraya yem olmaya mı geldin?”
Keloğlan hiç korkmamış. “Sizinle yarışmaya geldim,” demiş cesurca. “Köyümde bana ‘Güçlü Keloğlan’ derler. Eğer beni yenerseniz canımı alın. Ama yenemezseniz, pınarımızın önünü açacaksınız.”
Devler bu cüretkar söze daha çok gülmüşler. “Peki,” demiş dev. “Şu koca taşı görüyor musun? Onu sık da suyunu çıkar!”
Dev, Keloğlan’a kocaman bir kaya parçası uzatmış. Keloğlan taşı almış gibi yapmış, ama kimseye göstermeden cebinden çıkardığı süngeri eline almış. Süngeri annesi azık torbasına koymadan önce suya batırmışmış.
Keloğlan, “Hah!” diye bağırıp elindeki süngeri sıktıkça sular akmaya başlamış.
Devler şaşkınlıktan donakalmış. “Taşın suyunu çıkardı!” diye fısıldaşmışlar.
Devlerin reisi bu işe bozulmuş. “Tamam,” demiş. “Şimdi de benimle güreş tut.”
Keloğlan gülmüş. “Olur,” demiş. “Ama benim bir şartım var. Ben güreşten önce ısınmak için şu çam ağacını kökünden söker, şöyle bir havada çeviririm. İzin verin, önce bir ısınayım.”
Keloğlan, en yakındaki kocaman çam ağacına doğru yürümeye başlamış.
Devler, taşın suyunu çıkaran Keloğlan’ın ağacı da sökeceğine inanmışlar. “Aman Keloğlan!” diye bağırmışlar. “Dur! Ne ağacı söküyorsun! Anladık, sen bizden güçlüymüşsün.”
Keloğlan ciddiyetini bozmamış. “Öyleyse,” demiş, “sözünüzü tutun ve pınarımızın önünü hemen açın. Yoksa köyümdeki diğer arkadaşlarımı çağırırım, onlar benden de güçlüdür!”
Devler, Keloğlan’dan o kadar korkmuşlar ki, pınarın önündeki dev kayayı hep birlikte ittirip yolu açmışlar.
Köye su yeniden gürül gürül akmaya başlamış. Keloğlan, köyüne bir kahraman olarak dönmüş. Anası onunla gurur duymuş.
Herkes bir kez daha anlamış ki, en büyük güç bilek gücü değil, akıl gücüymüş.
Ebeveyn Rehberi
Çocuğunuzla bu masalı okumak, ona “zor” görünen sorunların bile akılla aşılabileceğini göstermek için bir fırsattır. İşte bu masaldan çıkarabileceğiniz pedagojik dersler.
Masalın Ana Fikri
Bu masalın ana fikri, zekânın ve cesaretin kaba kuvvetten her zaman üstün olduğudur. Keloğlan, kendisinden çok daha büyük ve güçlü olan devleri, fiziksel gücüyle değil, aklı ve hazır cevaplılığıyla yener. Masal, sorunlar karşısında korkuya kapılmak yerine zekice çözümler düşünmemiz gerektiğini öğretir.
Ebeveynler İçin Pedagojik Notlar
Akıl Gücü vs. Kaba Kuvvet: Bu masal, çocuğunuza “güçlü” olmanın sadece fiziksel olmadığını anlatır. Devler “güçlü” ama Keloğlan “akıllıdır”. Bu, okulda veya parkta karşılaşabileceği “zorba” (daha güçlü görünen) kişilere karşı kendini aklıyla koruyabileceği fikrini pekiştirmek için bir başlangıç noktasıdır.
Problem Çözme Yetisi: Keloğlan bir sorunla (susuzluk) karşılaştığında şikayet etmek yerine “Ben bu işi çözerim” diyerek sorumluluk alır. Çocuğunuza, “Devler suyu kesmiş, sence Keloğlan ne yapabilirdi?” gibi sorularla onun da çözüm üretme pratiği yapmasını sağlayabilirsiniz.
Cesaret ve Özgüven: Keloğlan’ın devlerden korkmaması, onun zekasına olan güvenini gösterir. Çocuğunuzun fikirlerine değer vererek ve küçük başarılarını (bir yapbozu bitirmek, bir kule yapmak vb.) takdir ederek onun da Keloğlan gibi cesur ve kendine güvenen bir birey olmasına yardımcı olabilirsiniz.
Çocuğunuzla Konuşun: Tartışma Soruları
- Keloğlan, devlerin karşısına ilk çıktığında neden korkmadı sence?
- Eğer Keloğlan devlerle güreşmeye (kavga etmeye) çalışsaydı ne olurdu?
- Devler Keloğlan’ın hilesini (sünger) anlasaydı, Keloğlan başka ne yapabilirdi?
- Sen Keloğlan’ın yerinde olsaydın, köyün suyunu getirmek için başka hangi akıllıca yolu bulurdun?
